Առաջարկի առաձգականությունը և դրա վրա ազդող գործոնները

Առաձգականությունը որևէ երևույթի զգայունության աստիճանն է դրա վրա ազդող պարամետրերի փոփոխության նկատմամբ։ Առաձգականությունը քանակապես գնահատվում է առաձգականության գործակցի միջոցով: 

Առաջարկի առաձգականությունը ցույց է տալիս գնի փոփոխության նկատմամբ առաջարկի զգայունության աստիճանը կամ գնի փոփոխության ազդեցության աստիճանը առաջարկի մակարդակի վրա: Այդ ազդեցության աստիճանը չափվում է առաջարկի առաձգականության գործակցի՝ (ESP) միջոցով:

ESP=QQ:PP, որտեղ՝

Q ” ն բարիքի քանակությունն է,

Q ” ն բարիքի քանակության փոփոխությունն է,

P” ն՝ բարիքի գինը,

P – ն՝ բարիքի գնի փոփոխությունը:

  • Առաջարկը համարվում է առաձգական, եթե գնի տոկոսային փոփոխությունը հանգեցնում է առաջարկի ավելի մեծ տոկոսային փոփոխության: Այս դեպքում ESP> 1, և սա նշանակում է, որ գնի մեկ տոկոս աճը ապահովում է առաջարկի ավելի մեծ աճ (օրինակ՝ 2, 3, 4 և այլն):
  • Եթե գնի և առաջարկի տոկոսային փոփոխություններն իրար հավասար են, ապա առկա է առաջարկի միավոր առաձգականություն, որի դեպքում ESP= 1:
  • Առաջարկը համարվում է ոչ առաձգական, եթե գնի տոկոսային փոփոխությունը հանգեցնում է առաջարկի ավելի փոքր տոկոսային փոփոխության: Այս դեպքում ESP< 1, և սա նշանակում է, որ գնի մեկ տոկոս աճը ապահովում է  առաջարկի ավելի փոքր աճ (օրինակ՝ 0.9, 0.8, 0.7 և այլն):
  • Եթե գնի փոփոխության դեպքում առաջարկի փոփոխություն տեղի չի ունենում, ապա առաջարկն ամբողջությամբ ոչ առաձգական է, որի դեպքում ESP= 0, որն էլ նշանակում է, որ Q = 0:

Առաջարկի առաձգականության գործակցի մեծությունից կախված՝ առաջարկի կորի դիրքերը փոփոխվում են:

Գծապատկեր. Առաջարկի առաձգականությունը

Sառաջարկի կորի դիրքը ցույց է տալիս, որ առկա է առաջարկի միավոր առաձգականություն, այսինքն՝ ESP= 1:

S2 առաջարկի կորի դիրքը ցույց է տալիս, որ մեկ տոկոս գնի աճը բազմապատիկ մեծացնում է առաջարկը, այսինքն՝  ESP> 1: Այս դեպքում առաջարկը առաձգական է:

Sառաջարկի կորի դիրքը ցույց է տալիս, որ մեկ տոկոս գնի աճի դեպքում առաջարկի աճը փոքր է մեկ տոկոսից, այսինքն՝  ESP< 1: Այդ դեպքում առաջարկը ոչ առաձգական է:

Sառաջարկի կորի դիրքը ցույց է տալիս, որ գնի աճի դեպքում առաջարկը մնում է նույնը, այսինքն՝ Q = 0, ուստի ESP= 0:

Առաջարկի առաձգականության վրա ազդող գործոններն են. 

  • Տարբեր ձեռնարկություններում ծախսերի կառուցվածքը
  • Արտադրական կարողությունների ծանրաբեռնվածության աստիճանը
  • Կապիտալի ազատ հոսքը մի ճյուղից մյուսը
  • Արդյունաբերության բնույթը
  • Ժամանակը, որը զգալի ազդեցություն է ունենում առաջարկի առաձգականության վրա: Ընդ որում, առաջարկը երկարաժամկետում ավելի առաձգական է, քան կարճաժամկետում: 
  • Բարիքի բնույթը
  • Գների մակարդակը

Հեղինակ՝ Մարիաննա Մանվելյան (Marianna Manvelyan)
Պատկերազարդումների հեղինակ՝ Սյուզի Մելքոնյան (Syuzi Melkonyan)
Սրբագրիչ՝ Նարինե Գալոյան (Narine Galoyan)

Վիդեոխմբագիր և ընթերցող՝ Էլեն Անտապյան (Elen Antapyan


© «Ինլայթ» հանրային հետազոտությունների կենտոն ՀԿ

EconoMix նախագծի մասին